• »Rozkłady jazdy
• »Sprzęt turystyczny
• »Noclegi
• »Biura podróży
• »Organizacje turystyczne
• »Turystyka w Europie
• »Turystyka na Świecie
• »Turystyka w Polsce

• »Hotele w Polsce
• »Hotele na świecie
• »Wycieczki on-line

• »Fotoreportaże
• »ABC Podróżnika
• »Przewodnik
• »Słownik geograficzny

• »Współpraca
• »Zostań redaktorem
• »Reklama w serwisie
• »Komunikaty serwisu

• »Przejdź do forum
• »Zarejestruj się
• »Zaloguj się

Parki krajobrazowe

2009-02-22

Gostynińsko - Włocławski Park Krajobrazowy

Park krajobrazowy leżący pomiędzy Płockiem, Gostyninem, Łąckiem, Włocławkiem a Kowalem, który chroni rozległe tereny pradoliny Wisły. Na jego terenie znajdują się rozległe kompleksy leśne, teren Parku pokrywa się, niemal w całości, z Leśnym Kompleksem Promocyjnym Lasów Państwowych.

Powierzchnia

Województwo	Powierzchnia w ha	Udział %	Gminy	Powierzchnia w ha
Kujawsko - pomorskie	22.200	57,00	Włocławek Kowal Baruchowo	12049 3381 6770
Mazowieckie	16.750	43,00	Gostynin Łąck Nowy Duninów	4738 1522 4738

Powierzchnia gmin w ogólnej powierzchni Gostynińsko - Włocławskiego Parku Krajobrazowego

Gminy	Powierzchnia w ha	Udział %
Włocławek	12049	30,9
Kowal	3381	8,7
Baruchowo	6770	17,4
Gostynin	4738	12,2
Łąck	1522	3,9
Nowy Duninów	4738	12,2
Ogółem	38950	100

Na łączną powierzchnię składają się:

• zbiorowiska leśne Leśnego Kompleksu Promocyjnego Lasy Gostynińsko – Włocławskie - 67%
• powierzchni stanowią rezerwaty przyrody - 4,7%
• tereny luźno zbudowane – 0,06%
• grunty orne – 11,63 %
• łąki i pastwiska – 5,94%
• złożone systemy upraw i działek – 2,81 %
• tereny rolnicze z dużym udziałem elementów naturalnych – 3,53 %
• lasy liściaste – 5,87 %
• lasy iglaste – 62,4%
• lasy mieszane – 3,84%
• bagna – 1,65%
• zbiorniki wodne – 2,27%

Krajobraz

W Parku można wyróżnić trzy podstawowe typy krajobrazu:

1. Krajobraz tarasów Wisły, rozległych i płaskich, piaszczystych powierzchni akumulacji rzecznej, opadających w kierunku rzeki. Na wyższych poziomach występują liczne, stosunkowo płytkie zagłębienia bezodpływowe. Poziomy tarasowe często porozcinane są rynnami.
2. Krajobraz tarasów zwydmionych z licznymi wałami, zespołami lub pojedynczo występującymi wzgórzami i pagórkami wydmowymi oraz płytkimi nieckami deflacyjnymi. Wysokość względna wzgórz wydmowych jest zróżnicowana i waha się od kilku do 50 m. Duża przepuszczalność utworów powierzchniowych sprawia, że sieć hydrograficzna jest tu bardzo uboga, a zwierciadło wód gruntowych zalega stosunkowo głęboko.
3. Krajobraz równin akumulacji bagiennej - płaskich, podmokłych, często zabagnionych terenów, powstałych w miejscach dawnych den dolinnych lub w zanikłych już zbiornikach wodnych oraz tam, gdzie zwierciadło wód podziemnych występuje płytko pod powierzchnią terenu. Dominują tu utwory organogeniczne.

Flora i fauna

Ponad 60% powierzchni GWPK zajmują lasy, wśród których dominują bory sosnowe i bory mieszane. Szacuje się, że w granicach Parku występuje około 800 gatunków roślin naczyniowych, spośród których około 180 to gatunki rzadkie w skali regionu, a około 50 objętych jest ochroną prawną (m.in. widłak goździsty, lilia złotogłów, sasanka łąkowa, naparstnica zwyczajna, storczyk szerokolistny).

Wśród fauny GWPK najcenniejszą grupę stanowią ptaki, a zwłaszcza gatunki wodno-błotne. Występują tu m.in. umieszczone w "Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt":

• bocian czarny,
• bąk,
• kulik wielki,
• żuraw,
• batalion,
• błotniak łąkowy i zbożowy,
• krwawodziób
• derkacz

Na terenie GWPK funkcjonuje Ośrodek Rehabilitacji i Hodowli Ptaków, w którym prowadzi się leczenie i rehabilitację ptaków, głównie drapieżnych. Dzięki pracy Ośrodka przyrodzie przywrócono około 2000 osobników, wśród których były m.in.

• gadożery,
• orły bieliki,
• rybołowy,
• kilka gatunków sów,
• błotniaki,
• myszołowy

W 1991 roku w GWPK przeprowadzono pierwszą w Europie Środkowo-Wschodniej reintrodukcję sokoła wędrownego, kontynuowaną do dzisiaj. W 1999 roku zaobserwowano, że pary sokołów wyprowadziły młode ptaki z gniazd w Toruniu (komin "Elany") i we Włocławku (komin Zakładów Azotowych "Anwil").

W 1981 roku rozpoczęto też udaną reintrodukcję bobra europejskiego.

Na terenie Parku obserwuje się ostatnio rysia; reintrodukowany w Kampinoskim Parku Narodowym, wykorzystując korytarz ekologiczny doliny Wisły, dotarł do rejonu GWPK.

Rezerwaty przyrody

Na terenie Parku znajduje się 12 rezerwatów przyrody, z czego 5 zlokalizowanch jest w granicach województwa kujawsko-pomorskiego:

• "Olszyny Rakutowskie" - rezerwat leśny, 174,62 ha. Chroniony jest ols porzeczkowy, łęg jesionowo-olszowy i łęg wiązowo-jesionowy.
• "Wójtowski Grąd" - rezerwat leśny, 3,52 ha. Chroniony jest grąd na zboczu Jeziora Wójtowskiego, ze 100-letnimi okazami lip i roślinami chronionymi.
• "Jazy" - rezerwat faunistyczny, 2,25 ha. Chronione są kolonie czapli siwej.
• "Jezioro Rakutowskie" - rezerwat faunistyczny, 414,07 ha. Ostoja ptactwa wodnego.
• "Gościąż" - rezerwat wodny o powierzchni 174,08 ha. Celem ochrony jest zachowanie systemu jeziora z unikatowym zapisem historii krajobrazu w postaci osadów jeziornych - mikrolamin (gytia siarczanowo-węglanowa) z okresu ok. 12 000 lat

Projektowane są rezerwaty: "Olszyny Bobrowe", "Bór Widłakowy" i "Krucze Góry".

Wartości kulturowe

Na terenie Parku i jego otuliny istnieją liczne obiekty zabytkowe.

1. w województwie kujawsko – pomorskim:
   1. Modzerowo (gm. Włocławek)
      • kaplica ewangelicko-augsburska z 1934 r.
      • stanowiska archeologiczne
   2. Wójtowskie (gm. Włocławek)
      • dom drewniany z 1917 r.
      • dom drewniany z połowy XIX w.
   3. Wistka Królewska (gm. Włocławek)
      • zespół parkowo-dworski z połowy XIX w. wpisany do rejestru zabytków pod nr 282/A dnia 22.04.1991 r.
      • stanowiska archeologiczne
   4. Ładne-Mursk (gm. Włocławek)
      • budynek dawnej szkoły i zboru ewangelicko-augsburskiego z 1896 r.
      • cmentarz ewangelicko-augsburski z 1900/1920 r.
      • stanowiska archeologiczne
   5. Smólnik (gm. Włocławek)
      • zespół szkoły podstawowej z 1929 r.
      • stanowiska archeologiczne
   6. Józefowo (gm. Włocławek)
      • młyn wodny, obiekt elektryczny,mur.,1925 r., przebudowany po 1945 r.
      • kaszarnia,1936 r.
   7. Przerytka (gm. Włocławek)
      • dom drewniany nr 17 z 1918 roku.
      • stanowisko archeologiczne
   8. Dąb Polski (gm. Włocławek)
      • zagroda nr 6 z XIX w.
      • dom drewniany z ok 1819 r.
      • stanowiska archeologiczne
   9. Skoki Duże (gm. Włocławek) – zespół ruralistyczny
      • zagroda nr 4 z ok. 1850 r.wpisana do rejestru zabytków pod n 144/A dnia 14.08.1984 r.
      • dom drewniany nr 3 z XIX w.
      • dom nr 5, gliniany z ok. 1860 r.
      • stanowiska archeologiczne
   10. Dębniaki (gm. Kowal)
       • cmentarz ewangelicko-augsburski z początku XIX w. (nieczynny)
       • chałupa drewniana z końca XIX w.
   11. Rakutowo (gm. Kowal)
       • spichlerz drewniany z 1880r. z zagrody nr 69 oraz także drewniany spichlerz z wozownią z ok. 1893r. z zagrody nr 56.
       • młyn z ok. 1920 r.
       • cmentarz ewangelicko-augsburski z końca XIX w. (nieczynny)
       • 3 zagrody (nr 64, 65, 69) z przełomu XIX i XX w.
       • 4 stodoły z przełomu XIX i XX w (w zagrodach nr 17, 56, 83, 85).
   12. Baruchowo (gm. Baruchowo)
       • Zespół Parkowo – Dworski w Baruchowie
   13. Kłótno (gm. Baruchowo)
       • zespół parafialnego kościoła rzymsko-katolickiego pod wezwaniem Świętej Trójcy z przełomu XIX i XX w.,
         Parafia wzmiankowana 1489. Kościół drewniany zbudowany 1666 staraniem Stanisława Niemiry, rozebrany 1881. Obecny wzniesiony 1878 - 81 staraniem proboszcza M. Chlebowskiego, kosztem Emiliana Kretkowskiego. Ostatnio odnawiany 1956; w tym czasie polichromia wykonana przez Franciszka Bąkowskiego.Neogotycki. Orientowany. Murowany z cegły. Prezbiterium zamknięte trójbocznie z dwiema przybudówkami.
       • stanowiska archeologiczne
   14. Zawada-Piaski (gm. Baruchowo)
       • stanowisko archeologiczne
   15. Goreń Duży (gm. Baruchowo) – zespół ruralistyczny
       • stanowiska archeologiczne
       • domy drewniane z końca XIX w. (nr 7, 26, 30)
       • obora murowana z początku XX w. (zagroda nr 22)
   16. Goreń Nowy (gm. Baruchowo)
       • domy drewniane z początku XX w. (nr 15 i 18)
   17. Okna (gm. Baruchowo) – zespół ruralistyczny
       • domy drewniane z końca XIX w. (nr 19, 22, 24, 25, 31)
       • figurka przydrożna Najświętszego Serca Pana Jezusa z 1934 r.
   18. Skrzynki (gm. Baruchowo)
       • dom drewniany z końca XIX w. (nr 1)
   19. Czarne (gm. Baruchowo)
       • zespół parkowo-dworski z końca XIX w. – wpisany do rejestru zabytków, Powierzchnia 0,63 ha, trudno oddzielić część parkową od lasu. Drewniany, zrębowy dwór wzniesiony został w 1870 roku, był w późniejszym okresie kilkakrotnie rozbudowany. Piętrowa okazała dobudówka z około 1920 roku zdominowała całkowicie stary dwór i stała się jego reprezentacyjną częścią. Posiada trójboczny ryzalit, w narożniku podcień wgłębny, wsparty na profilowanych słupach. Uroku dodają wykonane w desce ażury o motywach roślinnych balustrady, fryzu czy szczycików nadokiennych.
       • dom gajowego “Gajówka” z końca XIX w
       • stanowiska archeologiczne
2. W województwie mazowieckim:
   1. Nowy Duninów (gm. Nowy Duninów)
      • Kościół parafialny p.w. Niepokalanego Poczęcia NMP, mur. 1901 - 1910; nr. rej. zab. 502/1146 z dn. 22.05.1975r.
      • kaplica cmentarna p.w. Świętej Trójcy, mur. 1. 30 XIX w. rozbud. 1858r, nr. rej. zab. 460 z dn. 16.09.1978r.
      • pałac, mur. 1862 - 1876, nr. rej. b. 503/1147 z dn. 22.05.1975r.
      • dwór, mur., l pół . XIX, przebudowany na tzw. pałacyk myśliwski 1929, nr. rej. zab. 504/1148 z dn. 22.05.1975r.
      • zameczek neogotycki, mur., 1835 - 1840, nr. rej. b. 57/225/95W z dn. 19.11.1959r.
      • park, pół . XIX, nr. rej. l z dn. 24.08.1976r.
      • ?kaplica grobowa rodziny Ike - Duninowskich, mur., l pół . XIX.
      • brama z ogrodzeniem, mur. 1885r.
      • młyn wodny, drewniano - murowany, 1. 20 XX.
   2. Lucień (gm. Gostynin)
      • pałac z XV w. przebudowany w połowie XIX w.
      • park krajobrazowy z XVIII i XIX wieku.
   3. Karolewo (gm. Nowy Duninów)
      • Cmentarz ewangelicko augsburski, za . 2 poł. XIX.
   4. Krzywy Kołek – Mokre Niemieckie (gm. Nowy Duninów)
      • Cmentarz ewangelicko augsburski, za . koniec XIX. – Mokre Niemieckie
   5. Wola Brwileńska (gm. Nowy Duninów)
      • Cmentarz ewangelicko augsburski, za . 2 zał. w. XIX.
   6. Łąck (gm. Łąck)
      • kaplica, pałac, czworaki z XIX w.
      • park dworski
   7. Soczewka (gm. Nowy Duninów)
      • Kościół Parafialny p.w. Matki Boskiej Częstochowskiej, mur. 1906, nr. rej. b. 447 z dn.17.03.1978r.
      • dwór, mur. ok. pół . XIX, rozbudowany w latach 1941 - 1942,
      • oficyna, mur. pół . XIX,
      • park, ok. pół . XIX.
      • zbiorowa mogiła 129 żołnierzy Armii Poznań
3. Historyczne szlaki komunikacyjne
   Trakty drogowe:
   • Szlak Łokietka,
   • Włocławek - Kowal
   • Szlak Handlowy do Gostynina
   • Szlak I Armii Wojska Polskiego
   
   Włocławek – Kowal – Lubień Kujawski – Krośniewice
   • Szlak Handlowy łączący Włocławek z traktem Warszawsko-Kaliskim
   
   Kowal – Nowy Duninów
   • Szlak Handlowy Nowy Duninów – Brzezinna Góra – Goreń Duży – Kowal – prastary szlak handlowy zwany Szlakiem Piastowskim (Szlakiem Duninowskim)